Jaka kurtka z membraną w góry?

Kurtka w góry z membraną, czyli tzw. hardshell to jeden z istotniejszych elementów ubioru górołaza. W kategorii ważności znajduje się na drugim miejscu – zaraz po butach. Kurtka z membraną bywa określana także jako przeciwdeszczowa, ale w górach jej zastosowanie jest znacznie szersze. Warto ją mieć w plecaku nie tylko na wypadek deszczu, ale także śniegu czy wiatru. Będzie przydatna w zasadzie przez cały rok, choć w niektórych miesiącach bardziej, niż w innych. Jaka więc kurtka w góry z membraną?

Dlaczego kurtka w góry powinna mieć membranę?

Może się wydawać, że ochrona przed deszczem czy śniegiem to najważniejsze zadanie jakie ma kurtka przeciwdeszczowa. Jeśli faktycznie by tak było, to wystarczyłoby narzucić na siebie odporną na wodę pelerynę. Tego typu produkty, choć doskonale chronią przed deszczem mają jedną kluczową wadę. Nie oddychają. A to z kolei powoduje, że chodząc po górach np. w pelerynie szybko możemy zacząć się przegrzewać. Stąd już niedaleka droga do bycia przemoczonym, tyle, że nie od deszczu, a od własnego potu.

Istnieją membrany bazujące na hydrofilowości materiału lub obecności porów. Hydrofilowość to zdolności do wchłaniania wilgoci, a następnie transportowania jej z powrotem na zewnątrz wraz z potem. Pory sprawiają natomiast, że membrana zachowuje się podobnie do ludzkiej skóry. Pory są tak małe, że nie przepuszczają wody np. pochodzącej z deszczu, a jednocześnie na tyle duże, że wypuszczają parę wodną pochodzącą z ciepła wytwarzanego przez nasz organizm. W obu opisanych przypadkach, efektem działania membrany jest wodoodporność i oddychalność wyposażonego w nią sprzętu. Membrana chroni także przed wiatrem i wilgocią pochodzącą ze śniegu.

Warto dodać, że istnieją kurtki z membraną, której zadaniem jest chronić tylko przed wiatrem. Takie modele nazywane są windstopperami. Nie zabezpieczają przed wodą, ale cechuje je znacznie lepsza oddychalność. Jeśli zainteresował Cię ten temat, to polecam test softshella Marmot Leadville, gdzie znajdziesz więcej informacji.

Gore-Tex, NanoPro i inne

Najpopularniejszym aktualnie producentem membran jest oczywiście firma Gore. Kupując kurtkę z membraną Gore-Tex możemy być w 100% pewni, że wybraliśmy jedno z najlepszych rozwiązań dostępnych na rynku. Niestety także jedno z najdroższych. Cena to główna wada membrany wymyślonej przez Boba Gore. Zapewne z tego względu, większość dużych producentów odzieży outdoorowej inwestuje także w inne rozwiązania. Przykładowo amerykański Marmot oferuje kurtki w góry zarówno wyposażone w laminaty Gore-Tex, jak i tańsze MemBrain czy NanoPro. Podobnie robi The North Face. Oprócz droższych kurtek wyposażonych w Gore-Tex, oferuje również tańsze modele z membraną HyVent i DryVent. Trochę inaczej działa marka Columbia, która zrezygnowała ze współpracy z Gore-Tex i aktualnie stosuje membrany Omni-Tech lub OutDry.

Wodoodporność

Każda membrana z założenia zapewnia wodoodporność i oddychalność. Nie wszystkie jednak są tak samo dobre. O tym w jaki stopniu laminat chroni przed wodą świadczy parametr mm H2O, czyli wodoodporność w milimetrach słupa wody. Teoretycznie im większa wartość tego parametru tym lepiej. W rzeczywistości nie warto jednak przesadzać z liczbami. Producenci czasami urządzają wyścig zbrojeń na jak najbardziej wodoodporną tkaninę. Warto natomiast wiedzieć, że im wyższa wodoodporność, tym z reguły niższa oddychalność. Najlepiej więc patrzeć na parametry pod kątem własnych wymagań. W praktyce w zwykłych warunkach górskich, czyli takich w których z reguły się znajdujemy już kurtka w góry o wodoodporności 10 000 mm H2O zapewnia wystarczającą ochronę przed deszczem, śniegiem i wiatrem.

Oddychalność

Drugi parametr, który powinien nas interesować decydując jaka kurtka w góry to oddychalność materiału. Można się spotkać z dwoma rodzajami oznaczeń. Niektórzy producenci podają wartość g H2O/m2, niektórzy RET, a niektórzy nie podają go wcale, ale o tym za chwilę. W przypadku g H2O/m2, znów im więcej tym lepiej. A to jak wysoki powinien być parametr zależy od uprawianych aktywności. W przypadku kurtki na trekking powinno wystarczyć 10000 g H2O/m2, chyba, że podczas wysiłku mocno się pocimy. W przypadku innych aktywności, które cechuje większa intensywność warto, aby parametr ten był bardziej wyśrubowany. Lepszym wskaźnikiem oddychalności jest RET, określający opór, który tkanina stawia parze wodnej. Wybierając kurtkę z membraną na bardzo duży wysiłek, najlepiej celować w modele o wartości RET wynoszącej maksymalnie 6. Jeśli szukacie czegoś do średniego wysiłku, RET powinien wynosić 6-13. Kurtka w góry raczej nie powinna mieć parametru RET większego niż wspomniane 13.

W praktyce niestety zdarza się, że parametry wodoodporności i oddychalności nie są podawane. Zwłaszcza produkty wyposażone w membrany Gore-Tex rzadko posiadają te informacje. Z reguły możemy liczyć tylko na słowny opis właściwości tkaniny. Trochę lepiej jest w przypadku innych membran. Ciężko jest jednak zebrać w jednym miejscu parametry wszystkich dostępnych na naszym rynku kurtek, bo zdarza się, że dwa modele z tą samą membraną, będą miały różne właściwości ze względu na zastosowanie innych tkanin zewnętrznych czy wewnętrznych. Dokładnych wartości warto więc szukać przy opisach konkretnych produktów.

Jednocześnie należy pamiętać, że wodoodporność i oddychalność nie są dane na zawsze. O kurtkę należy dbać. Więcej na ten temat możesz przeczytać w artykule o czyszczeniu i impregnacji kurtek przeciwdeszczowych.

Jaki laminat?

Teraz kilka słów dotyczących nie tyle samej membrany, co generalnie materiału z którego wykonano kurtkę, czyli tzw. laminatu.

3 warstwy

Laminat zawsze składa się z warstw. Najtrwalszy określany jest często jako 3L i posiada 3 warstwy. Kurtka w góry, a w zasadzie materiał, z którego ją wykonano składa się wówczas z części zewnętrznej, membrany w środki i podszewki wewnątrz. Wszystkie warstwy są ze sobą sklejone, co pozwala uzyskać bardzo trwały materiał o dobrych właściwościach wodoodpornych i oddychających. Przykłady takich laminatów to stosowany przez wielu producentów kurtek w góry tradycyjny Gore-Tex 3L, a także bardziej zaawansowane Gore-Tex Active czy Gore-Tex Pro. Gore-Tex Pro znajdziesz np. w modelach Marmot Speed Light i Marmot Alpinist. Z reguły kurtki 3L są dość ciężkie, ale nie wszystkie. Wspomniany Marmot Speed Light waży tylko 418 g, czyli w praktyce niewiele więcej niż modele 2,5L, o których szerzej za chwilę.

2,5 warstwy

Bardzo często spotykane są laminaty 2,5-warstwowe, czyli 2,5L. Zbudowano je z części zewnętrznej i membrany, rezygnując jednocześnie z podszewki. Zamiast niej membranę od wewnątrz pokrywa się specjalną powłoką ochronną. 2,5L wykorzystywany jest najczęściej w kurtkach trekkingowych oraz dedykowanych do bardziej intensywnych aktywności np. biegi górskie czy speed hiking. Laminat jest mniej wytrzymały od wersji 3L, więc łatwiej go uszkodzić. Jednocześnie jest jednak lżejszy, bardziej pakowny i lepiej oddycha. Warto także wspomnieć, że odzież z laminatem 2,5L jest z reguły tańsza od modeli 3L. Przykłady laminatów 2,5L to NanoPro™ stosowany przez Marmota w kurtce PreCip, który jest najlepiej sprzedającym się modelem amerykańskiego producenta w Polsce. Inne laminaty 2,5L to np. DryVent™ 2,5L używany w kurtkach przeciwdeszczowych The North Face czy Gore-Tex 2,5L stosowany przez różne marki.

Inne

Istnieją także kurtki wykonane z laminatu 2L, ale spotykane są już raczej rzadko. Głównie ze względu na sporą wagę. Ciekawą technologią może natomiast pochwalić się Columbia. W ich najnowszych kurtkach przeciwdeszczowych stosowana jest membrana OutDry Extreme. Wyróżnia ją to, że tkanina nie zawiera warstwy zewnętrznej. Laminat składa się z chłonącej wilgoć podszewki i odpowiednio przygotowanej membrany. Uzyskujemy więc produkt podobny do membran 2L i 2,5L, ale zbudowany na odwrót.

Czy warto inwestować w Gore-Tex?

To zależy od zasobności Twojego portfela i aktywności, które chcesz uprawiać. Według mnie warto, jeśli jesteś bardzo aktywny w górach. Być może planujesz działać zimą w wymagających warunkach, a wówczas trwały i niezawodny Gore-Tex 3L będzie na pewno dobrym wyborem. Nie sądzę natomiast, aby inwestowanie w Gore-Tex było konieczne w przypadku mniej wymagających, turystycznych wypadów w góry wiosną, latem czy jesienią. Do takiej aktywności wystarczające powinny być tańsze kurtki z membranami firmowanymi przez dobrych producentów.

Co jeszcze?

Wychodząc na szlak bierz pod uwagę, że kurtka z membraną stanowi tylko jedną z warstw ubioru, a jej zadaniem nie jest ogrzewanie. Krój powinien więc być na tyle luźny, aby pod kurtką mieściła się grubsza bluza. Jednocześnie kurtka nie może krępować ruchów. Odmienne kroje to w zasadzie jedyne co z reguły odróżnia kurtki przeciwdeszczowe damskie od męskich. Wersje dla Pań są lepiej dopasowane do kobiecej sylwetki.

Bardzo ważne, aby kurtka z membraną miała podklejone szwy, choć to już raczej standard. Przydatne będą wywietrzniki pod pachami, najlepiej zamykane zamkiem błyskawicznym. Dzięki temu będziesz mógł zwiększyć przepływ powietrza pod materiałem, co jest szczególnie przydatne w trakcie intensywnych podejść. Membrana oddycha, ale nie można oczekiwać cudów. Gdy jest ciepło, a do tego aura serwuje nam bardzo dużą wilgoć w powietrzu, same właściwości oddychające laminatu są niewystarczające. Jeżeli będziesz używał kurtki również latem, wywietrzniki stają się dodatkiem nie tyle przydatnym, co obowiązkowym.

Warto również zwrócić uwagę na obecność ściągacza u dołu kurtki oraz regulowanych mankietów. Kurtka w góry ma chronić przed opadami, więc oczywiście musi posiadać kaptur. Jeśli planujesz się wspinać czy też pokonywać bardziej wymagające trasy dla turystów, kaptur powinien być na tyle duży, aby mieścił się pod nim kask. Na koniec pamiętaj o odpowiednim traktowaniu Twojej kurtki, czyli czyszczeniu jej, aby nie doszło do zatkania porów w membranie oraz odnawianiu co pewien czas impregnacji. 

Komentarze