Co jest najważniejszą częścią ekwipunku górskiego turysty? Dla mnie od zawsze były to buty. To na nich spoczywa znaczna większość trudów wycieczki. Zadbane i dobrze dobrane, pomogą nam wejść na niejeden szczyt. Z kolei zaniedbane mogą znacznie utrudnić lub nawet uniemożliwić wędrówkę. Dlatego tak istotna jest odpowiednia pielęgnacja i impregnacja butów górskich.

Czy wiesz jak dbać o swoje buty górskie?

Zdecydowana większość butów górskich dostępnych na rynku jest wykonana ze skóry – licowej, czy też zamszu lub nubuku. A o skórę, choć jest bardzo wytrzymałym materiałem, trzeba dbać. Wówczas zrewanżuje się i przez długie lata, będzie chronić Twoje stopy w górach. Odpowiednia pielęgnacja obuwia składa się z kilku kroków, które postaram się dokładnie zaprezentować w tym artykule.

Czyszczenie

Impregnacja butów górskich. Grangres uniwersalny buty i sprzęt
Środek czyszczący Grangre’s Footwear+Gear Cleaner

Po pierwsze czyszczenie! Sam często o tym zapominam, a czyszczenie to kluczowa czynność, którą należy wykonać zawsze po powrocie ze szlaku. Nieistotne czy buty są brudne bardzo, czy tylko trochę. Jeśli mają Ci służyć przez długi czas, trzeba je regularnie czyścić. Jeżeli buty posiadają membranę, to czyszczenie jest jeszcze istotniejsze, bo brud zatyka jej pory. To z kolei powoduje, że but gorzej oddycha. Z reguły wystarczy, że najpierw usuniesz na sucho powierzchniowe zabrudzenia np. używając szczoteczki, a potem chłodną lub letnią wodą zmyjesz resztę zabrudzeń. W przypadku skóry licowej usunięcie brudu powinno pójść szybko. Trochę więcej czasu może zająć czyszczenie nubuku i zamszu. Do bardziej opornych zabrudzeń można użyć szarego mydła, ale niezbyt często bo mydło wysusza i usztywnia skórę. Na rynku dostępne są również środki, które pozwalają na dokładne i bezpieczne usunięcie wszystkich zabrudzeń np. Nikwax Fotwear Cleaning Gel lub Granger’s Footwear&Gear Cleaner. Środki do czyszczenia raczej nie są drogie. Przykładowo preparat Granger’s Footwear&Gear Cleaner można nabyć w sklepie Skalnik.pl, za niecałe 20 zł. Dodatkowy plus, to że wyczyścisz nim nie tylko buty, ale także ubrania i sprzęt (np. plecaki, śpiwory, namioty).

Co pewien czas warto również wyczyścić wkładki i sznurówki. Najlepiej po prostu używając do tego samej wody.

Buty zostaw do wyschnięcia w temperaturze pokojowej. Należy unikać pokusy szybkiego schnięcia pod kaloryferem albo na ostrym słońcu. Buty po prostu połóż w jakimś przewiewnym pomieszczeniu. Jeśli mokry jest również środek, warto wyjąć wkładki, rozsznurować buty i wyciągać języki na wierzch. Dodatkowo do środka butów można włożyć gazety, pamiętając jednocześnie, aby je zmienić, gdy już będą mokre.

Ustal z czego wykonane są Twoje buty

Kolejny etap to ustalenie z czego wykonano buty oraz czy posiadają membranę. W przypadku droższych egzemplarzy najczęściej będzie to skóra licowa (np. bydlęca), nubuk lub zamsz/welur. W przypadku tańszych butów, mogą to być materiały syntetyczne lub połączenie syntetyków i skóry. Rodzaj materiału z którego wykonano buty, najprościej sprawdzić wstukując model obuwia w Google. Następnie wystarczy otworzyć i przeczytać opis produktu na stronie producenta lub sklepu. Nigdy nie miałem problemu ze znalezieniem tej informacji kupując przez sieć np. w sklepie górskim Skalnik.pl.

Impregnacja butów górskich

Impregnacja butów górskich. Nikwax wosk impregnujący do skóry licowej z membraną
Nikwax Wosk Impregnujący do butów ze Skóry licowej z membraną

Kiedy impregnować buty? Zasada jest podobna jak w przypadku impregnacji odzieży, co opisywałem tutaj. W przypadku zaimpregnowanego obuwia, woda powinna się „perlić”, czyli zostawać na powierzchni w postaci kropel przypominających perły. Jeśli zauważysz, że but nasiąka od zewnątrz, to znaczy, że przyszła pora na impregnację. W przypadków butów z membraną np. GORE-TEX®, brak impregnacji nie powinien spowodować, że but przemoknie. Wodę zatrzyma membrana, ale but na pewno będzie dużo gorzej oddychał. Tak czy siak, może się to skończyć mokrymi skarpetkami. Jeśli natomiast but nie ma membrany, to przy większym deszczu przemoczenie jest raczej pewne. Niewielkim opadom, dobrze zaimpregnowane buty bez membrany powinny natomiast stawić opór.

Należy przy tym pamiętać, że gdy but jest suchy, wcześniejsza impregnacja może pogorszyć oddychalność. Jeśli więc celowo kupiłeś buty bez membrany, bo bardziej od wodoodporności zależy Ci na dobrym oddychaniu obuwia, lepiej darować sobie impregnowanie.

Załóżmy natomiast, że najważniejsza jest dla Ciebie wodoodporność. Wiesz już z jakiego materiału zrobiono Twoje obuwie i chcesz je zaimpregnować. Przyszła więc pora na wybór odpowiedniego środka.

Buty ze skóry licowej

Widziałem kiedyś artykuł w którym zalecano olejowanie i natłuszczanie obuwia. Zapewne potraktowanie buta ze skóry licowej w taki sposób znacznie poprawi jego wodoodporność. Mam jednak wątpliwości, czy w ten sposób nie pogorszymy, i to znacznie oddychalności. Jeśli więc masz buty z membraną, taki sposób na pewno odpada. Co więcej wykonanie wszystkich tych zabiegów po prostu długo trwa. Zdecydowanie więc wolę korzystać z nowszych rozwiązań.

Impregnacja butów górskich. Meindl wosk bez membrany
Wosk Meindl Sport Wax

Butom ze skóry licowej najlepiej zrobi wosk, który nie tylko zaimpregnuje, ale także odżywi skórę. Przed zakupem, w opisie produktu należy natomiast koniecznie sprawdzić czy preparat nadaje się do obuwia z membraną, o ile Twój but takową posiada. Impregnaty które można używać do butów ze skóry licowej z membraną GORE-TEX® to np. Nikwax Wosk Impregnujący do Skóry licowej. Do butów bez membrany można natomiast zastosować np. Granger Paste Wax lub Meindl Sportwax.

Jeśli oprócz skóry, buty mają materiałowe wstawki, to zamiast wosku lepiej użyć np. środka Nikwax Fabric & Leather Proof, który może być również stosowany do butów z membraną typu GORE-TEX®.

Buty z nubuku

Impregnacja butów górskich. Nikwax nubuk i welur
Impregnat Nikwax Nubuk&Welur

Nubuk również można woskować. Wosk zmieni jednak wygląd obuwia. Nubuk straci swój charakterystyczny meszek i delikatnie zmieni kolor. Będzie bardziej przypominał skórę licową. Aby tak się nie stało, można użyć uniwersalnego środka Granger’s Footwear Repel lub dedykowanego nubukowi i welurowi (zamszowi) preparatu Nikwax Nubuk & Welur. Oba środki można stosować w butach z membraną.

Buty z zamszu

Zamsz to inaczej welur. Sposób impregnacji jest w zasadzie bardzo podobny do butów z nubuku. Nie zaleca się wosku, ale spokojnie można użyć preparatów Granger’s Footwear Repel lub Nikwax Nubuk & Welur.

Buty z materiałów syntetycznych

Do butów wykonanych głównie z materiałów syntetycznych, warto użyć uniwersalnego środka Granger’s Footwear Repel.

Na koniec

Samo użycie impregnatu nie powinno sprawić Ci problemu. Najpierw sprawdź w opisie, czy środek należy nakładać na suche czy mokre obuwie. Jeśli wybierzesz spray, aplikacja polega na spryskaniu buta z odległości około 10-15 cm. Operację najlepiej wykonać na świeżym powietrzu. W przypadku aplikatora w postaci gąbki, po prostu przyciskasz ją do buta i równomiernie rozprowadzasz. Bardziej kłopotliwe może być użycie tylko pasty lub wosku. Nakładasz i wcierasz go ściereczką wykonując okrężne ruchy. Jeśli skóra była bardzo wysuszona, preparat można użyć dwa razy. Drugą warstwę należy natomiast nałożyć dopiero, gdy pierwsza wyschnie.

Oczywiście wymienione przeze mnie wyżej środki, to nie wszystkie preparaty dostępne na rynku. Tak naprawdę jest ich masa. Szeroki wybór oferuje sklep Skalnik.pl. Impregnaty do butów znajdziesz na stronie skalnik.pl/akcesoria-impregnaty-do-butow.html. Wyżej podlinkowałem też niektóre nazwy środków, więc po kliknięciu przekieruje Cię bezpośrednio na stronę produktu.

Podsumowując, aby nie użyć nieodpowiedniego środka do Twoich butów, musisz po prostu wiedzieć z czego są wykonane i przeczytać opis impregnatu. Warto zwrócić na to uwagę, bo używając niewłaściwego środka możesz łatwo pogorszyć właściwości oddychające butów lub nawet zmienić ich wygląd albo kolor.

To w zasadzie wszystko. Pamiętaj o regularnym czyszczeniu, a impregnacji w razie potrzeby. Jeśli dobrze zadbasz o buty, to na pewno odwdzięczą Ci się długą żywotnością. Pozdrawiam! 🙂

Komentarze

Dodaj komentarz